Spacerując wzdłuż ulicy Havana, możemy zauważyć pozornie mały i skromny budynek. Neobarokowy styl oraz ozdobna mozaika z wizerunkiem Świętego Piotra nad głównym wejściem wskazują jakoby owo miejsce pełniło funkcję religijną. Rzymskokatolicki Kościół Świętego Piotra Apostoła (w 2019 r. zyskał status małej bazyliki) był niegdyś jedynym tego wyznania kościołem w Odessie, zwłaszcza gdy za czasów inwazji bolszewickiej zamknięto wszystkie inne miejsca kultu.
Cofnijmy się jednak do daty, w której powstało to zjawiskowe miejsce. U schyłku XVIII wieku większość społeczności odeskiej stanowili ludzie wierzący (w tym katolicy). Wtedy też do miasta wprowadzili się potomkowie francuskiej rodziny Wasali. Co łączy obydwa fakty? Aleksander Władimirowicz Wasal w 1912 roku podjął decyzję, dotyczącą wybudowania kościoła, będącego alternatywą dla zatłoczonych parafii. Zaprojektowaniem wyglądu budynku zajęli się A.G Lewix oraz K.E Messner. Już rok później bazylika została poświęcona i oddana do użytku publicznego.
W czasie wojny wnętrze budynku zostało pozbawione wszelkich relikwii. Gdy w roku 1944 zamknięto Katedrę Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Odessie i zamieniono ją na obiekt sportowy, a kapłanów aresztowano, wierni dużą część wyposażenia przenieśli właśnie do niewielkiego Kościoła Św. Piotra. Dzięki temu po dziś dzień możemy podziwiać wysoki na 5,4m obraz Matki Boskiej Wniebowziętej czy marmurową chrzcielnicę, która została podarowana od samego papieża Piusa IX. W 1958 r. do Odessy przyjechał salezjanin ks. Tadeusz Hoppe (urodzony w Posługowie, mieszczącym się wówczas w powiecie żnińskim) i objął pieczę nad tym Domem Bożym. Jeździł on z posługą do Kijowa, Syberii czy Kiszyniowa, ponieważ wszystkie inne Kościoły były zamknięte. Wskutek jego działań Kościół Katolicki przetrwał na całej południowej Ukrainie i Krymie, i w 2001 r. erygowano na tych terenach diecezję.
Trasa zwiedzania „Śladem Polaków w Odessie” powstała w ramach projektu „Wspólna przeszłość, wspólna przyszłość” realizowanego przez XXI liceum ogólnokształcące im. H. Kołłątaja w Warszawie i Stowarzyszenie Polska Nuta w Odessie finansowanego ze środków Polsko-Ukraińskiej Rady Wymiany Młodzieży.
