Bastion św. Andrzeja (pas Forteczny 1)
Stanisławów założono w burzliwym okresie historii Polski w latach 1654-1662. Niedługo po założeniu, miasto zostało solidną fortecą. Nie długo po tym (lata 1662-1672) jak na skrzyżowaniu Bystrzyc pod kierownictwem francuskiego inżyniera Franciszka Korassini z Awinionu powstała forteca. Miasto otoczone było sześcioma bastionami ziemnymi, w tym kłody dębowe, fosy fortowe były zapełnione wodą i do miasta faktycznie trafić można było tylko przez mosty. Z południa dostęp do miasta chronił Czarny Las i pasmo bagien. Nieco później, w latach 70-ch XVII wieku, włoski inżynier Karol Benua prowadził prace umacniające fortecę. Wtedy forteca z sześciokątnej zmieniła wygląd na wydłużony na wschód ośmiokąt.
Stanisławowska forteca była na tyle mocna, że zachwycała współcześników i wytrzymywała najazdy tatarskie. Nie ulegała ona umocnieniom dużych miast takich jak Lwów czy Kraków.
Miasto-forteca miało dogodne położenie nie tylko dla obrony, ale i handlu, gdyż położone było na dawnym Wołoskim, inaczej zwanym, Złotym Szlaku. Dlatego część dochodów i również podatków od chłopów z okolicznych wsi i miejskich rzemieślników szły na rozbudowę miasta.
W Stanisławowie, odpowiednio do ówczesnych wymóg fortyfikacyjnych, wznoszono również przejścia podziemne jako ochronę miejscowej ludności przed niebezpieczeństwem, najazdem wroga. Niestety kreślenia przejść podziemnych nie zachowały się. Ale czas od czasu w niektórych miejscach starego centrum miasta tworzą się luki, które świadczą o istnieniu całej sieci przejść podziemnych. Istnieją legendy, że ciągną się one daleko poza granice miasta. W okresie Monarchii Austro-Węgierskiej forteca powoli zaczęła tracić swe znaczenie obronne. Zgodnie patentu cesarskiego w 1804 roku zaczęto zasypywać fosy i burzyć wały, wówczas do 1870 roku pozostałości fortyfikacji wykorzystywano w budownictwie.
Obecnie z miasta-fortecy nie zostało prawie śladu. Jest częściowo zachowany jeden bastion. Jego pozostałości – to mur z cegieł w pasie Fortecznym.
W 2002 roku rozpoczęto projekt rekonstrukcji pierwszego bastionu – zdecydowano, że zostanie on włączony do nowego wtedy projektu galerii pamiątek i upominków. Odwiedzający galerię mogą zobaczyć żywą historię naszego miasta – stare mury fortecy, które są starannie odrestaurowane i oszklone. Dziś w tym miejscu odbywają się różne wydarzenia kulturalne, które promują historię i samo miasto. Do takich wydarzeń należy m.in. „Święto Kowali” – tradycyjny międzynarodowy festiwal sztuki kowalskiej w Iwano-Frankiwsku.